"Niets was nog hetzelfde." Een coronaverslag uit ons wijkgezondheidscentrum

Covid-19 veranderde de manier waarop we de zorg voor onze patiënten organiseerden. We pasten onze werking steeds opnieuw aan aan de nieuwe richtlijnen van de overheid en aan de noden van onze patiënten. Een coronaverslag vanuit wijkgezondheidscentra Caleido en De Ridderbuurt in Leuven.

Toen België in maart maatregelen nam om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, schoten De Ridderbuurt en Caleido meteen in actie. Samen zochten we naar de beste manier om de nieuwe richtlijnen toe te passen.

"Niets was nog hetzelfde", legt verpleegkundige Maud Lampaert uit. "De nieuwe richtlijnen van de overheid zorgden ervoor dat we ons in sneltempo compleet anders moesten organiseren. Niet eenmaal, maar telkens er nieuwe richtlijnen binnenkwamen."

"Elke dag opnieuw zochten we een antwoord op dezelfde vraag: wat is essentiële zorg tijdens een pandemie? Het antwoord daarop evolueert", vertelt huisarts Brecht Van Goethem. "De eerste dagen lag de nadruk op acute zorg. Na enkele weken gingen we steeds meer aandacht besteden aan chronische en psychische zorg."

Een lege wachtzaal

"In het begin hebben we de deur van ons wijkgezondheidscentrum dichtgedaan. Letterlijk. Patiënten konden niet meer binnenwandelen, ze moesten eerst een telefonische afspraak maken. Dat was een harde beslissing. De meeste patiënten begrepen het, maar onze lege wachtzaal gaf me een raar gevoel", zegt kinesitherapeut Femke Deboutte.

"We zorgden ervoor dat ons algemeen telefoonnummer vlot bereikbaar bleef", legt Maud uit. "We stelden een triageboom op om ervoor te zorgen dat we geen mensen in het kabinet zouden ontvangen die besmet waren met covid-19 én dat we tegelijkertijd onze patiënten de zorg konden bieden die ze nodig hadden."

Dokter Brecht: "We schakelden zoveel mogelijk over op telefonische consultaties. Dat is minder aangenaam voor de patiënten, maar net zo goed voor ons. In een consultatie krijg ik als huisarts zoveel meer info om de juiste diagnose te stellen dan tijdens een telefoongesprek. De fysieke afstand maakt het bovendien moeilijker om elkaar te begrijpen."

Alle zorgverleners missen het contact met de patiënten. "Fysiek patiëntencontact werd tot het minimum herleid en vervangen door telefonische consulten", vertelt kinesitherapeut Katrien Van Pamel. "We sturen oefenschema's per e-mail en motiveren patiënten telefonisch. We behelpen ons om zo goed mogelijk zorg te bieden."

Welke patiënten hadden er nu moeten zijn?

Na enkele weken besloten beide wijkgezondheidscentra om de boodschap naar patiënten aan te passen. "Toen duidelijk werd dat deze nieuwe situatie wekenlang of misschien wel maanden zou kunnen duren, hebben we opnieuw meer consultaties in onze praktijk ingepland. Natuurlijk volgen we daarbij alle richtlijnen op het vlak van hygiëne", verzekert Maud.

"Als zorgteam zochten we samen uit welke patiënten er in onze praktijk zouden moeten zijn. We stelden lijsten samen van patiënten die chronische zorg nodig hebben en we belden hen op om te vragen hoe het met hen ging", zegt Brecht.

"We wilden benadrukken dat we er zijn voor alle patiënten, zelfs al moeten we onze werkwijze aanpassen aan de coronarichtlijnen. Toch dreigen sommige patiënten door de mazen van het net te glippen: patiënten die geïsoleerd geraken door de maatregelen, mensen die zeer angstig worden van deze crisis of gezinnen met kinderen die op een klein appartement leven."

Golf van solidariteit

Maatschappelijk werker Sylvia Hubar: "Heel wat crisissituaties merken we snel op omdat we in het wijkgezondheidscentrum goed verbonden zijn met onze patiënten. Ook onze multidisciplinaire werkwijze maakt ons sterk: we weten van elkaar kunnen verwachten en we begrijpen elkaar snel."

Ook buiten het wijkgezondheidscentrum ziet Sylvia bijzondere dingen gebeuren: "De stad Leuven heeft meteen gereageerd op de coronacrisis en een website gelanceerd waar vrijwilligers en mensen die hulp nodig hebben, elkaar kunnen ontmoeten."

"Duizenden Leuvenaars hebben zich aangemeld als vrijwilliger, er is een enorme golf van solidariteit. Als maatschappelijk werkers kunnen we de grootste zorgnoden detecteren en de stad waakt erover dat de zorgvragen goed beantwoord worden."

Toch maakt ook Sylvia zich zorgen: "Doordat onze sociale partners in Leuven hun werking hebben moeten aanpassen aan de nieuwe richtlijnen, ontstaan er ook schrijnende situaties. Bovendien hebben we schrik voor wat er nog op ons gaat afkomen ná de crisis."

Fier op wat we als team presteren

Vandaag gebeuren er straffe dingen, daarover zijn alle medewerkers van De Ridderbuurt en Caleido het eens. "We zijn erin geslaagd om razendsnel onze werking aan te passen zodat we veilig en aangenaam kunnen werken ondanks de gewijzigde richtlijnen", vindt dokter Brecht.

"We beslisten om ons flexibel op te stellen om onze werking sneller te kunnen aanpassen aan de gewijzigde richtlijnen", vult Femke aan. "Iedereen neemt nieuwe taken op en ik ben fier op wat we als team allemaal voor elkaar krijgen."

"Ik mis het nauwe contact met mijn collega's enorm, maar deze crisis benadrukt vooral dat ik in een fantastisch team mag werken", besluit Katrien.